In mijn werk als uitvaartspreker wordt er met regelmaat gesproken over elkaar in liefde vasthouden, de overledene zo ook vasthoudend. Vasthouden in de herinnering, vasthouden in liefde. Iedere keer opnieuw probeer ik nabestaanden kracht uit die woorden te laten putten. Het mogen woorden zijn van warmte, met échte betekenis. In liefde vasthouden, het mag als zeggen nooit een cliché worden. Juist onder verdrietige omstandigheden mag het troostend zijn, mag het helpen om in de verte toch het zonlicht weer te zien. In liefde terugdenken aan die mooie reis samen gemaakt, het familiefeest, die ene wandeling door het bos, die knuffel gegeven.
Maar in liefde vasthouden betekent meer. Het nodigt de mensen die achterblijven ook uit elkaar vast te pakken, te troosten, een hand in de rug te houden, het verdriet samen te verwerken. In de naaste kring van het gezin, de familie, maar evenzeer met mensen die nét wat verder afstaan, maar er beslist wel bij horen. En juist daar wringt nu de schoen, doet het extra pijn. De vreemde, onwerkelijke tijd waarin we leven vraagt om afscheid in besloten kring. Klein, intiem, vaak met verrassende vondsten. Maar juist die kring nét wat verderaf van degene waarvan afscheid genomen wordt, staat nu daadwerkelijk verderaf. Zo wordt er naar andere manieren van verbinding gezocht. Regelmatig kijken mensen via een livestream op afstand mee, maar vanmorgen was er een andere wijze van ‘erbij’ zijn. Het gezin had gevraagd tijdens het uur van afscheid nemen thuis een kaarsje voor pap, voor opa te laten branden en aan hem te denken. In liefde vasthouden…
Als woorddienstbegeleider ben ik deze dagen druk met families aan de telefoon. Bijzonder om te merken hoe juist dán de woorden die over en weer gesproken worden inhoud en betekenis krijgen. Letterlijk en figuurlijk even geen ruis op de lijn, lukt het ons gelukkig iedere keer weer een mooi en waardig afscheid voor te bereiden. Fijne woorden die over en weer gaan, woorden tijdens het gesprek, woorden tijdens de afscheidsbijeenkomst. Alles lijkt nog intenser, alles lijkt nog meer te raken. Maar toch, ook ik zou graag een hand uitsteken, waar kan de ander omarmen, er gewoon zijn. Het vraagt van ons allemaal veel, het maakt het zo onwerkelijk. In liefde vasthouden, het voornemen is en blijft er, het lukt ons hopelijk ook in de tijd die voor ons ligt.
Volgende week heb ik een kennismakingsgesprek met een bruidspaar. Ook dan is het de telefoonlijn die ons verbindt. Over drie weken mag ik als trouwambtenaar bruid en bruidegom het jawoord laten geven. Zelf zal ik op afstand blijven, het kan even niet anders. Ook mijn gelukwensen voor het pasgetrouwde stel zullen als vanzelf een andere vorm krijgen. Het bruidspaar zal elkaar omarmen, de kus zal er zijn. Maar hoe graag zou ook dit stel de dag van hun leven gevierd hebben met een grote kring van familie, vrienden en bekenden? In liefde vasthouden krijgt zo ook voor hen een bijzondere betekenis. Rouwen en trouwen, alles krijgt een andere dimensie, overal zoeken we naar andere manieren van er voor en met elkaar zijn. Wat mij daarbij vooral treft is de menselijke veerkracht, de diepe, innerlijke wens om elkaar aan te raken, het leven te delen, vreugde en verdriet te delen.
In liefde vasthouden. Woorden die inderdaad vaak gesproken worden. Liefde als fundament onder een afscheid, als hoopvolle bodem onder een huwelijk, de verbinding die mensen willen aangaan, geraakt door elkaars harten. Wat hoop ik dat het u en mij gegeven mag zijn het leven in liefde vast te blijven houden, dat leven te waarderen, iedere dag waar kan en mag omarmend. Niet eerder zijn we ons zo bewust geweest van het kwetsbare, het breekbare van dat leven. Laat ons moeite doen elkaar, met inachtneming van social distance, vast te blijven houden. Anders, juist nu ín en mét alle liefde!